Dolny Śląsk to region bogaty w różnorodne atrakcje turystyczne. Tym co przyciąga szczególnie w tamte strony są zamki o średniowiecznym rodowodzie. Zbudowano ich około stu, w różnym okresie, większość w średniowieczu. Wiele zamków nie przetrwało, ale równie wiele przebudowywano przez lata, często zmieniały swoje przeznaczenie zamieniane na rodowe rezydencje. Skąd w tym rejonie tyle zamków? Dolny Śląsk w średniowieczu był podzielony na wiele księstw, w dodatku o wpływy rywalizowały sąsiednie królestwa. Każdy chciał bronić swojego stanu posiadania, budowano więc zamki, które w owym czasie były w zasadzie jedynymi budowlami warownymi, oczywiście poza umocnionymi miastami. Zamki Dolnego Śląska to nie tylko zamki książęce, ale również zamki budowane przez możnowładców i zamożniejszych rycerzy. Bardzo aktywni w budowie zamków byli książęta władający księstwem świdnicko-jaworskim, chociaż nie zawsze nosili to miano, bo sytuacja polityczna była zmienna. Księstwo było bardzo długo niezależne, a jego niezależność kończy się ze śmiercią Bolka II małego, a później jego zony Agnieszki pod koniec XIV wieku. Na ziemiach księstwa zbudowano wiele zamków i innych warowni w postaci rycerskich siedzib obronnych. Oto kilka wybranych zamków księstwa świdnicko-jaworskiego.
Zamek w Kliczkowie został zbudowany pod koniec XIII wieku jako warownia tylko częściowo murowana. Był zamkiem granicznym, który miał chronić księstwo prze najazdami czeskimi. Jego przydatność jako zamku obronnego przestała mieć znaczenie po śmierci Bolka II Małego, po śmierci jego zony księstwo zostało lennem królów czeskich, a tym samym granica nie musiała być broniona. W drugiej połowie XVI wieku zamek Kliczków przebudowano na renesansową rezydencję. Zmienne koleje losu zamku w Kliczkowie zakończyły się adaptacją zamku na centrum hotelowe.
Zamek Grodziec (https://discover.pl/zamek-grodziec/)został zbudowany w drugiej połowie XII wieku i rozbudowany na przełomie wieku XIII i XIV. Do rozbudowy użyto kamienia. Po zniszczeniach w wojnach husyckich zamek ponownie rozbudowano. Ostatnia rozbudowa w stylu renesansowym miała miejsce w latach 1522-1524. W czasie wojny trzydziestoletniej cześć zamku spłonęła, w drugiej połowie XVII wieku przeprowadzono częściowy remont. W kolejnych latach zamek zmieniał właścicieli, a w początkach XIX wieku został adaptowany do celów turystycznych jako jeden z pierwszych zamków w Europie. Dzisiaj jest bardzo popularnym obiektem udostępnionym do zwiedzania. Z wieży w dobrą pogodę można podziwiać panoramę Karkonoszy odległych o ok. 50 kilometrów.
Zamek Bolków został zbudowany w drugiej połowie XIII wieku przez księcia legnickiego i rozbudowany przez Bolka I Surowego, księcia świdnicko-jaworskiego. Zamek został połączony z murami miejskimi w jeden ufortyfikowany zespół i został siedzibą książęcych burgrabiów. Po włączeniu księstwa do korony czeskiej zamek był kilkakrotnie rozbudowywany i modernizowany. W XVIII wieku był w posiadaniu cystersów z Krzeszowa, po sekularyzacji klasztorów w Prusach stopniowo popadał w ruinę. Dzisiaj udostępniony do zwiedzania.
Bardzo ciekawy zamek zbudował von Bolze nieopodal Janowic Wielkich już po śmierci Bolka II Małego. Zamek Bolczów (https://discover.pl/zamek-bolczow/) należał do rycerza popierającego husytów i został zniszczony przez mieszczan świdnickich na początku XV wieku. Dość często zmieniali się właściciele, którzy nie zaniedbywali stopniowej rozbudowy zamku, przystosowując go do obrony z użyciem broni palnej. Zamek został spalony przez Szwedów w czasie wojny trzydziestoletniej. Niszczał do początku XIX wieku, kiedy to przystosowano go do celów turystycznych. Dzisiaj to malownicze ruiny udostępnione do zwiedzania. Warto tam pojechać, choćby dlatego, że nie ma tam tłumów i żadnej działalności komercyjnej.
Nie wszyscy wiedzą, że słynny zamek Książ był również zbudowany przez książąt Świdnicko-jaworskich pod koniec XIII wieku. Zamek rozbudował Bolko II mały, ale świetność zamku przypada na lata, kiedy właścicielami była rodzina von Hochberg. Po wojnie trzydziestoletniej Hochbergowie zrezygnowali z odbudowy umocnień, a zamek stopniowo zamieniała się w rezydencje mieszkalną. Jeszcze w początkach XX wieku zamek rozbudowywano. Po wojnie został splądrowany, ale nie zniszczony. Dzisiaj to wspaniałe muzeum, tłumnie odwiedzane przez turystów.
Tych kilka przykładów powinna nas zachęcić nie tylko do odwiedzenia dolnośląskich zamków, ale również do poznawania ich historii. To przecież dziedzictwo Piastów śląskich.
